ጥበብ. 13 – ኣካላት

ኣካላት ሰልፊ ዕዮ ዓርጋው፤

ሀ) መሰረታዊ ኣኼባታት። እዚኦም እዮም።

• ዓመታዊ ኣኼባ ካንቶናት
• ሓፈሻዊ ኣኼባ ካንቶናት
• ሓፈሻዊ ኣኼባታት ናይተን ንኡሳን ክፍልታት

ለ) ፈጻሚ ሰልፊ ሓዊሱ (ካንቶናዊ) ፖለቲካዊ ሴክረታርያን ሓላፍነት ፋይናንስን ዝወስድ ሰብን።

ሐ) ኣኼባታት ኣባላት ንኡሳን ክፍልታት

መ) እተን ናይ ስራሕ ጉጅለታት

ሠ) ሽማግለ ዳግመ ግምት

ረ) ሽማግለ ስነ-ስርዓት

ሰ) ክትትል ናይቲ ጉባኤ (ዲቫን) .

ዓንቀጽ 14 – ዓመታዊ ጉባኤ ካንቶናት

ዓመታዊ ኣኼባ ካንቶን ላዕለዋይ ኣካል ናይቲ ውድብ እዩ። ንኹሎም ኣባላት ሰልፊ ዕዮ ዓርጋው ክፉት እዩ።

እንተወሓደ ኣብ ዓመት ሓደ ግዜ ይጽዋዕ። ሓደ ሓሙሻይ ክፋል ኣባላት እንተሓቲቶም እውን ይጽዋዕ (ZGB Art. 64, Para. 3)።

ዓመታዊ ኣኼባ ካንቶናት
ሀ) ፖለቲካዊ መስመር ናይቲ ውድብ ይውስን።
ለ) ንቦርድ ዳይረክተራትን ንሽማግለ ዲሲፕሊንን ይመርጽ።
ሐ) ንኦዲተራት ይውስን (እዚ ብመሰረት ZGB ዓንቀፅ 69ለ ኣድላዪ እንተኾይኑ)
መ) ናይ ኣባልነት ክፍሊት ይውስን።
ሠ) ዓመታዊ ጸብጻባትን ሒሳባትን ይምርምርን የጽድቕን።

እዞም ሓይልታት እዚኣቶም ንበይኖም ዝምልከቱ እዮም።

እቲ ቦርድ ንዓመታዊ ኣኼባ ተሓታቲ እዩ።

ብውሑዱ ሓደ ሲሶ ካብ ተሳተፍቲ ዓመታዊ ኣኼባ ወይ ኣባላት ሰልፊ እንተተኣኪቦም፡ ውሳነታት ዓመታዊ ኣኼባ ናብ ሓፈሻዊ ድምጺ፡ ረፈረንደም ከቕርቡ ይኽእሉ።

ግዝያዊ ኣጀንዳ ዓመታዊ ኣኼባ ካንቶናት ቅድሚ ሽዱሽተ ሰሙን ኣኼባ ዝካየደሉ ዕለት ንኣባላት ይሕበር። እቶም ኣጀንዳታት ቅድሚ ሓደ ወርሒ ንኣባላት ይሕበሩ።

ምጽዋዕ እቲ ፍሉይ ዓመታዊ ሓፈሻዊ ኣኼባ ናይ 10 መዓልታት ግዜ ጥራይ እዩ ዝሓትት። ድሕሪኡ ኣብ ኣጀንዳ ንዘለዉ ነጥብታት ዝምልከት እማመታት ብቐጥታ ኣብቲ ኣኼባ ክቐርብ ይኽእል።

ዓንቀጽ 15 – ሓፈሻዊ ጉባኤ ካንቶን።

እቲ ካንቶናዊ ሓፈሻዊ ኣኼባ ብቦርድ (መብዛሕትኡ ግዜ ብፖለቲካዊ ሴክረታርያ) ክጽዋዕ ዝኽእል ምኽንያት እንተሃልዩ እዩ።

ኣብ መንጎ ዓመታዊ ኣኼባታት ምስ ህሉው ንግዲ ናይቲ ውድብ ትሰርሕ።

ኩሎም ኣባላት ኣብ ሓፈሻዊ ኣኼባታት ካንቶን ክትሳተፉ ዕድመ ቀሪቡ ኣሎ።

ዓንቀጽ 16 – ንኡሳን ዓንቀጻት።

ሰልፊ ዕዮ ኣርጋው ነዞም ሕግታት ኣፍልጦ ዝህቡን ዝኽተሉን ንኡሳን ክፍልታት የጠቓልል።

ነፍሲ ወከፍ ንኡስ ክፋል ካብ ካልኦት ንኡሳን ክፍልታት ፍሉይ ዝገብሮ ፍሉይ ባህሪ ዘለዎ እዩ። ክኾኑ ዝኽእሉ ባህርያት ንኣብነት፤

• ኣብ ሓደ ፍሉይ ጂኦግራፊያዊ ክልል፣ ኮሙን፣ ከባቢ ወይ ሰፈራ ዝነብረሉ ቦታ፤
• ኣብ ሓደ ፍሉይ ኢንዱስትሪ ወይ ኣብ ሓደ ፍሉይ ኩባንያ ዝግበር ንጥፈታት፤

እቶም ንኡሳን ክፍልታት ኣብ ውሽጢ ሕግታት ሰልፊ ዕዮ ኣርጋውን ሰልፊ ዕዮ ስዊዘርላንድን ርእሰ-ምሕደራ ዘለዎም እዮም። ኣብ ውሽጢ እዚ ቅርጺ እዚ ንነብሶም ናይ ገዛእ ርእሶም ሕግታት ክህቡ ይኽእሉ እዮም፣ እዚ ድማ ንኣባላት እዚ ንኡስ ዓንቀጽ እውን ቅኑዕ እዩ። ካብ ካልእ ነገራት ንላዕሊ፡ እቲ ንኡስ ክፍሊ ናይ ገዛእ ርእሱ ፈንድ ከምዘካይድን ነቲ ፍላት-ሬት ኣበርክቶ (ዓንቀጽ 10 ርአ) ናብ ፈንድ ሰልፊ ዕዮ ኣርጋው ከምዘመሓላልፎን ክውሰን ይከኣል።

ቦርድ ዳይሬክተራት ነተን ክፍልታት ኣብ ክፍልታት ናይ ምምቃል ሓላፍነት ኣለዎ። ብተወሳኺ 10ን ልዕሊኡን ኣባላት ናይ ገዛእ ርእሶም ንኡስ ክፍሊ ናይ ምቛም መሰል ኣለዎም።

ዕማማት ንኡሳን ክፍልታት፡ ፖለቲካዊ ዘተን ትምህርትን፡ ርእይቶ ምፍጣርን ውድባዊ ንጥፈታት ምክያድን እዩ። ኩሎም ኣባላት እቲ ንኡስ ክፍሊ ክትሳተፉ ዕድመ ቀሪብና ኣለና።

ንኡሳን ክፍልታት ኣብ ሓላፍነቶም ዝረኽብዎ ከባቢ ፀገማት ናይ ምፍታሕ ስልጣን ዘለዎም ኮይኖም ውሳነታት ኣካላት ካንቶን ናይ ምትግባር ሓላፍነት ኣለዎም።

እተን ንኡሳን ክፍልታት ኣብ ዓመት እንተወሓደ ኣርባዕተ ግዜ ናይ ገዛእ ርእሰን ሓፈሻዊ ኣኼባ የካይዳ።

ነፍሲ ወከፍ ንኡስ ክፍሊ እንተወሓደ ሰለስተ ኣባላቱ ኣብ ዓመታዊ ኣኼባ ናብ ቦርድ ክምረጹ ሓሳብ የቕርብ። ካብዚኦም ሓያሎ ጾታታት ክውከሉ ኣለዎም።

እተን ንኡሳን ክፍልታት ልኡኻት ክፍሎም ኣብ ዘይህልዉሉ እዋን ኣብ ኣኼባታት ቦርድ ኣብ ክንዲ እቶም ዝተመርጹ ልኡኻት ድምጾም ዝህቡ ምክትላት ብናጻ ክመርጹ ይኽእሉ።

ቦርድ ሰልፊ ዕዮ ዓርጋው ባጀት እንተቐሪቡ ሓደስቲ ወይ ንኣሽቱ ክፍልታት ኣብ ስርሖም ክድግፍ ይኽእል እዩ። ብተወሳኺ ኣብ ዓበይቲ ፕሮጀክትታት ረብሓ ካንቶን ንኹሎም ንኡሳን ክፍልታት ክድግፍ ይኽእል።

ዓንቀጽ 17 – ቦርድ ዳይረክተራት

እቲ ቦርድ ኣብ ነፍሲ ወከፍ ንኡስ ክፍሊ እንተወሓደ ሓደን እንተበዝሐን ክልተ ልኡኻት ዝሓቖፈ እዩ። ሓደ ንኡስ ክፍሊ ክልተ ልኡኻት ክረክብ መሰል ዘለዎ 10ን ልዕሊኡን ኣባላት ዝሓቖፈ እንተኾይኑ ጥራይ እዩ። ሓደ ንኡስ ክፍሊ ኣብ ቦርድ ክልተ ልኡኻት እንተሃልይዎም ዝተፈላለየ ጾታ ክኾኑ ኣለዎም።

ኣብ ፈጻሚ ቦርድ ክምረጹ ዝኽእሉ ብንኡስ ክፍሎም ንመረጻ ዝተሓጽዩ ጥራይ እዮም።

ፈጻሚ ቦርድ ኣባላት ፖለቲካዊ ሰክረታርያን ሓላፍነት ፋይናንስን ካብ ኣባላቱ ይመርጽ።

መብዛሕትኡ ግዜ ቦርድ ዳይረክተራት ወርሓዊ ይእከብ። ኣብ መንጎ ኣኼባታት ሓፈሻዊ ባይቶ ካንቶን ፖለቲካውን ምምሕዳራውን ምሕደራ ሰልፊ ሓላፍነት ይወስድ። እቶም ኣባላት ብዛዕባ ዝውሰዱ ውሳነታትን ዛዕባ ዘተን ብቐጻሊ ብፈጻሚ ቦርድ ይሕበሩ።

ኩሎም ኣባላት ሰልፊ ብዘይ ናይ ምድማጽ መሰል ኣብቲ ኣኼባታት ክሳተፉ መሰል ኣለዎም።

ቦርድ ዳይሬክተራት እዞም ዝስዕቡ ስራሕትን ስልጣንን ኣለዎ፤

• ንፖለቲካውን ውደባውን ቢዝነስ ሰልፊ ዕዮ ዓርጋው ይውስን።
• ነቲ ናይ ባጀት እማመ ንኣቓልቦ ዓመታዊ ኣኼባ የዳልዎ።
• ኣብ ፋይናንሳዊ ጉዳያት ኣብ ውሽጢ ባጀት ይውስን።
• ናይ ድምጺ ጭርሖታት ክውስን ይኽእል እዩ።
• ዓመታዊ ኣኼባ ካንቶን ከምኡ ክገብር እንተ ወሲኑ ድማ ሓፈሻዊ ኣኼባታት ካንቶን ይጽውዕ እሞ የዳሉ።
• ንጉጅለታት ስራሕ ብናጻ ይውድብን ይምውልን።
• ንሓደ ውሳነ ዘስዕቦ ስንባደ ዝፈጥር ውጽኢት ክውስን ይኽእል።
• ነቶም ንኡሳን ክፋላት ይመቕሎም።
• ሓደሽቲ ኣባላት ምቕባል ይውስንን ናብ ሓደ ንኡስ ክፍሊ ይምድቦምን።
• ናብ ደገ ገፅና ድማ ቦርድ ዳይሬክተራት ውክልና ዘለዎ ተራ ኣለዎ።

ቦርድ ዳይረክተራት ኣብ ውሽጢ ሓላፍነቱ ዝኣትዉ ጉዳያት ውሳነ ምሃብ ንዓመታዊ ኣኼባ ካንቶን ወይ ሓፈሻዊ ኣኼባ ክውፍዮ ይኽእል።

ፈጻሚ ቦርድ ኣብ ዝተጸውዐ ኣኼባታት ፈጻሚ ቦርድ ብውሑዱ 50 ሚእታዊት ኣባላት ፈጻሚ ቦርድ እንተሃልዮም ኮረም ኣለዎ።

ጥበብ. 18 – ሴክረታርያ

ፖለቲካዊ ሰክረታርያ ብውሑዱ ብኽልተ ኣባላት ፈጻሚ ቦርድ ዝቖመ እዩ። ሓደ ጾታ ካብ ፍርቂ ንላዕሊ ክኸውን የብሉን።

ሰክረታርያ ኣብ መንጎ ኣኼባታት ፈጻሚ ቦርድ መዓልታዊ ጉዳያት ውድብ የመሓድር። እቲ ሰክረታርያ ነቲ ኣጀንዳ ሓሳብ የቕርብ።

ዓንቀጽ 19 – እቲ ፋይናንሳዊ ሓላፊ

ቦርድ ዳይረክተራት ነቲ ፋይናንሳዊ ሓላፊ ይሸሞ፣ እዚ ድማ ብሓደ ኣባል ቦርድ ዳይረክተራት ዝቖመ እዩ።

እቲ ናይ ፋይናንስ ሓላፍነት ዘለዎ ሰብ ብዛዕባ ኩነታት ፋይናንስ ብቐጻሊ ናብ ፈጻሚ ቦርድ ጸብጻብ የቕርብን ፋይናንሳዊ ግዴታታት የፍልጥን።

እቲ ካንቶናዊ ፈንድ ዝምወል ብ… ሀ) ኣበርክቶ ኣባላት ሰልፊ ዕዮ ዓርጋው፡ ወይ ብሓደ ግዜ ዝግበር ገንዘብ (ዓንቀጽ 10 ተመልከት)፡ ለ) ወፈያታት፡ ውርሻታት፡ እኩባትን ካብ ፍጻመታት ዝረኽቦ ኣታዊታትን።

ጥበብ. 20 – ሪቪዥንኮሚሽን

ኮሚሽን ኦዲት ብዓመታዊ ኣኼባ ካንቶን ዝምረጽ ኮይኑ ክልተ ኦዲተራትን ክልተ ምክትላትን ዝሓቖፈ እዩ።

ኮሚሽን ኦዲት ዝጽዋዕ ሕጊ እቲ ምሕደራ መዝገብ ብግቡእ ኦዲት ክግበር ከምዘለዎ ምስ ዝጠልብ እዩ (ZGB Art. 69b)።

ዓንቀጽ 21 – ሽማግለ ስነ-ስርዓት

ሓፈሻዊ ኣኼባ ካንቶን ንሽማግለ ዲሲፕሊን ይሸይም። እዚ እንተወሓደ ክልተ ዝተፈላለየ ጾታ ዘለዎም ሰባት ዝሓቖፈ እዩ። ኣባላት ቦርድ ናብ ሽማግለ ዲሲፕሊን ክምረጹ ኣይክእሉን እዮም።

ዓንቀጽ 22 – ምክትታል ኣኼባ (ዲቫን)

ኣብ መጀመርታ ነፍሲ ወከፍ መሰረታዊ ኣኼባ፡ ተቖጻጻሪ ኣኼባ ካብቶም ኣብዚ እዋን’ዚ ተኣኪቦም ዘለዉ ሰባት ይምረጽ። እዚ እንተወሓደ ክልተ ዝተፈላለየ ጾታ ዘለዎም ሰባት ዝሓቖፈ እዩ። ኣባላት ቦርድ ነቲ ኣኼባ ክከታተሉ ክምረጹ ኣይክእሉን እዮም።

ተቖጻጻሪ ባይቶ፡ ዲሲፕሊን ክትዓትን ምኽባር ስርዓታትን ናይ ምርግጋጽ ሓላፍነት ኣለዎ።